Live Science: Dinosaurusi nisu imali šanse
Rezultati novog naučnog istraživanja pokazali su da je do istrebljenja dinosaurusa, suprotno uobičajenom uverenju da je ih uništilo nešto "odozgo", najverovatnije meteor ili meteorska kiša, dovelo nešto "odozdo", odnosno serija vulkanskih erupcija užasnih razmera, piše "Live Science".
Doba dinosaurusa završilo se pre oko 65 miliona godina, u momentu kada su istrebljene sve vrste osim onih od kojih su se kasnije razvile ptice, što bi, prema grubim procenama, činilo gotovo polovinu ukupnog broja vrsta na planeti u to doba, uključujući i pterosauruse.
"Glavni osumnjičeni" za ovo drevno masovno ubistvo bio je udar asteroida koji je na obali Meksika ostavio ogroman krater.
Drugo moguće objašnjenje leži u seriji vulkanskih erupcija koje su se dogodile u Indiji na području od gotovo 1,5 miliona kvadratnih kilometara, pre, kako se procenjuje, 63 ili 67 miliona godina.
Sporenja oko toga koja je prirodna katastrofa dovela do istrebljenja dinosaurusa delom su utemeljena i u problemu periodizacije, jer su dosadašnja istraživanja vremenski okvir vulkanskih erupcija smeštala u nekih 300.000 do 500.000 godina oko momenta izumiranja ovih džinovskih gmizavaca.
Medjutim, najnovija istraživanja pokazala su da je do istrebljenja čitave vrste došlo u isto vreme, ili neposredno nakon velikih erupcija.
"Prvi put možemo direktno da dovedemo u vezu erupcije i izumiranje dinosaurusa", kaže Gerta Keler, paleontolog sa Prinstona.
Dr Keler je sa timom naučnika pažljivo proučila fosile nadjene pod morem u blizini Bengalskog zaliva, a naročito korisnim pokazali su se ostaci mikroskopski sitnih organizama 'foraminifera'.
"Fosili foraminifera iz perioda pre masovnog istrebljenja dinosaurusa pokazuju da su one tada bile dugačke izmedju jedne trećine i jedne petine milimetra, a na njihovim ljušturama uočljive su šare", objašnjava Gerta Keler.
"Fosili foraminifera iz perioda posle velikih promena u prirodnoj sredini, koje su se odigrale u vreme istrebljenja dinosaurusa, znatno su manji od onih iz ranijeg doba, a na ljušturama nema apsolutno nikakvih ornamenata," kaže ona, dodajući da su tako ova sićušna bića postala jasna smernica u pogledu vremena istrebljenja dinosaurusa.
Kao posledica udara asteroida i serije vulkanskih erupcija formirani su gusti oblaci i kovitlaci prašine koji su drastično promenili klimu, štoje dovelo do izumiranja dinosaurusa.
Vulkanolog Vinsent Kurtilo iz Geofizičkog instituta u Parizu koji je saradjivao sa Gertom Keler, smatra da su vulkanske erupcije na teritoriji Indije na klimu uticale čak deset puta snažnije od udara asteroida u Meksiku.
"Moglo bi se zaključiti da dinosaurusi prosto nisu imali sreće, u istom periodu planetu su zadesile prirodne katastrofe nezamislivih razmera, prvo serija snažnih vulkanskih erupcija, a zatim udar iz svemira", kaže dr Keler, tako da dinosaurusi - nisu imali šanse.
(MONDO)