Na današnji dan - 4.lipnja

Umro Giovanni Giacomo Casanova




4. lipnja - Giovanni Giacomo Casanova rođen je 2. travnja 1725. u Veneciji, a umro je 4. lipnja 1798. u jednome dvorcu na sjeveru Češke.

Venecija godine 1743. grad je u kojemu različite darovitosti mogu doći do izražaja. Osamnaestogodišnji Giovanni Giacomo već se niz godina školuje za svećenika. Veoma je bistar, dobro potkovan u teologiji, izvrstan je violinist i član zbora. Međutim, mladićevo uspješno školovanje nije usklađeno s njegovim katkad raspuštenim ponašanjem. Štoviše, vjeroučitelji smatraju takvo ponašanje skandaloznim, te ga, kao primjer drugima, izbacuju iz škole.

Teško je povjerovati da je ovo početak životopisa jednog od najvećih pustolova u povijesti, Casanove, koji je stekao svjetsku slavu kao kockar, ženoljubac, mešetar i pisac knjiga o vlastitim pustolovinama. Slavni talijanski redatelj Fellini snimio je 1976. o njemu istoimeni film.

Giovanni Giacomo Casanova, samozvani Chevalier De Seingalt, rođen je 2. travnja 1725. u obitelji venecijanskoga glumca. Nakon neuspjela školovanja za svećenika, postaje tajnikom kardinala Acquavive, te violinist u venecijanskom kazališnom orkestru. Istodobno, njegova dva mlađa brata postala su poznati slikari. Tih godina Casanovu optužuju zbog mešetarstva i crne magije, te odlazi u Lyon, a zatim i Pariz gdje se priključuje slobodnim zidarima.

Casanova se kreće u visokom društvu, upoznaje Josipa II., Katarinu Veliku i druge vladare. Druži se s Mozartom i Voltaireom. No uglavnom kocka, karta i putuje Europom. Poslije povratka u Veneciju stalno ga prate uhode, te je na koncu uhićen zbog sitnih uličnih kockanja i varanja. Nakon godine dana tamnovanja u zloglasnoj venecijanskoj tamnici Piombi, uspijeva potkraj 1756. probiti otvor na krovu zatvora, te bježi u francusku metropolu.

U Parizu Casanova pokreće prvu javnu lutriju i preko noći postaje bogat. Istodobno, piše svoju prvu knjigu "Povijest moga bijega iz mletačke tamnice", te prevodi Homerovu "Ilijadu" i počinje pisati utopistički roman "Icosameron". Međutim, stalna strast za kockanjem, mešetarstvo i dugovi prisiljavaju ga na odlazak iz Pariza. Povlači se širom Europe, a posljednjih desetak godina skrasio se u Češkoj gdje je dobio namještenje knjižničara i tajnika grofa Waldsteina.

Iscrpljen bolešću i pustolovnim životom, Casanova gotovo više nikamo ne izlazi i većinu vremena provodi pišući svoja sjećanja kojih će biti dvanaest svezaka, odnosno 4 tisuće stranica. Umro je 4. lipnja 1798. u jednom dvorcu na sjeveru Češke u 73. godini, ne dočekavši tiskanje svojih "Memoara", a upravo će ga oni tijekom nadolazećih stoljeća proslaviti kao najvećega svjetskog pustolova i ženskara.
4.lipnja

Na današnji dan - 4. JUN
RTS

1133 - Nemački kralj Lotar II krunisan za rimskog
cara tokom pohoda na Rim, koji je preduzeo da u Rim vrati prognanog papu Inoćentija II.

1783 - Francuski pronalazači braća Etjen i Žozef Mongolfje prvi put javno demonstrirali letenje balonom punjenim zagrejanim vazduhom.

1831 - Belgijski Kongres proglasio princa Leopolda iz dinastije Saks-Koburg za prvog monarha nezavisne Belgije.

1859 - Rođen srpski slikar Paja Jovanović, predstavnik akademskog realizma, član Srpske akademije nauka i umetnosti, prvi srpski slikar koji je stekao evropsku reputaciju ['Seoba Srba',
'Proglašenje Dušanovog zakonika', 'Takovski ustanak'].

1916 - Kod Ljvova, u Prvom svetskom ratu počela je ofanziva ruskog generala Alekseja Brusilova, koja je značajno olakšala položaj saveznika na zapadnom fronut i u Italiji. Brusilov je u
avgustu potukao trupe sila Osovine i zarobio oko 400.000 vojnika.

1920 - U dvorcu Trijanon kod Pariza sile Antante su posle Prvog svetskog rata potpisale mirovni ugovor sa Mađarskom i oduzele joj teritorije koje je držala u okviru Austro-Ugarske. Oko 3,5 miliona Mađara ostalo je izvan matične zemlje, najviše u Rumuniji.

1942 - Počela četvorodnevna bitka za pacifička ostrva Midvej, u kojoj su Amerikanci naneli prvi ozbiljan poraz Japancima u Drugom svetskom ratu.

1943 - Vojnim pučem zbačen je sa vlasti predsednik Argentine Ramon Kastiljo.

1944 - Savezničke trupe ušle su u Rim u Drugom svetskom ratu.

1946 - General Huan Peron izabran za predsednika
Argentine. Oboren je s vlasti vojnim pučem 1955, nakon čega je živeo u egzilu.

1989 - Kineske vlasti su tenkovima rasturile studentske demonstracije na pekinškom trgu Tjenanmen na kojima je tražena demokratizacija zemlje. Prema zvaničnim podacima poginulo je 300
ljudi, a 7.000 je povređeno, a prema izveštajima većine svetskih medija poginulo je više hiljada ljudi.

1989 - Na prvim višepartijskim izborima u Poljskoj, nakon skoro 50 godina, opoziciona koalicija i alternativni sindikalni pokret
'Solidarnost' nadmoćno su pobedili vladajuće komuniste, što je označilo kraj komunizma i sovjetske prevlasti u Poljskoj.

1991 - Komunistička vlada Fatosa Nanoa u Albaniji podnela ostavku nakon 20-dnevnog generalnog štrajka.

1993 - Savet bezbednosti UN odobrio je slanje naoružanih trupa u Bosnu radi zaštite šest 'zona bezbednosti' [Sarajevo, Tuzla, Žepa,
Srebrenica, Goražde i Bihać] sa ovlašćenjem da upotrebe oružje, a u slučaju potrebe, odobreno je dejstvo NATO avijacije.

1996 - Evropska raketa 'Arijana 5' eksplodirala je 40 sekundi posle lansiranja.

2003 - Hrvatska vlada je na šest meseci suspendovala vizni režim za gradjane Srbije i Crne Gore, koji je bio na snazi oko 12 godina.

2003 - Na izborima u Togou predsednik Gnasingbe Ejadema osvojio je novi petogodišnji mandat.

2006 - Pobedom na predsedničkim izborima, bivši predsednik Alan Garsia vratio se na politicku scenu Perua, nakon što je njegova vlada 80-gih godina svoj mandat završila ekonomskim krahom,
pobunjeničkim nasiljem i optužbama za zloupotrebu položaja.