6. ožujak

18. veljače 1564. godine u Rimu umro je u svojoj 89. godini Michelangelo di Lodovico Buonarroti Simoni. Njega opisuju kao genija božanskog nadahnuća, nadljudske moći, koja je podarena samo malom broju rijetkih pojedinaca i koja djeluje preko njihove osobe.
Rodio se 6. ožujka 1475. godine u uglednoj firentinskoj obitelji kao drugi sin gradonačelnika Copresea. U trinaestoj godini započinje umjetnički put na kojem će slijediti jedino neograničenu snagu vlastitoga duha. Umjetnost je za Michelangela bila stvaranje nove stvarnosti, slično božanskom stvaranju svijeta koje ne priznaje uzore, konvencije ni pravila. I njegove skulpture vjerojatno upravo stoga odlikuje taj snažni egzaltirani grč oslobađanja iz nedefinirane gromade kamena ili mramora.
David, najranija monumentalna skulptura visoke renesanse, utjelovljenje je cjelokupne Michelangelove umjetnosti. Savršenu ljepotu mišićavog tijela, koje je uz to još u stanju izraziti i emocije i sigurnost pravednog borca, Michelangelo je stvorio u dobi od samo 26 godina.
Radove na grobnici Julija II. prekida zbog neočekivane papinske narudžbe, koju prihvaća nerado i protiv koje se bori svim silama svoga neobuzdanog temperamenta, no stvara djelo koje se još i danas kao remek-djelo slikarske vještine prvo vezuje uz spominjanje njegova imena freske u Sikstinskoj kapeli. Cijelu je tavanicu Michelangelo pod naletom gnjeva i borbe s okolinom, a prije svega u zanosu nadahnuća, oslikao za manje od četiri godine. U stotinama je likova opisao gotovo sve od postanka čovjeka do njegova pada, stvaranje i uništenje svijeta.
Uz brojne njegove projekte još se najmanje dva mogu mjeriti s epohalnom važnošću fresaka iz Sikstine. Oba su arhitektonska i potječu iz posljednjih tridesetak godina njegova života. Preuređenje trga na vrhu kapitolskog brežuljka najveći je posao njegove karijere. Od trga doslovno pravi veličanstvenu pozornicu, kao uostalom i od svojega života, na kojoj scenu učvršćuje kolosalnim redom stupovlja. Taj će kolosalni red primijeniti ponovno u dovršenju crkve Svetog Petra u Rimu, čime je još više naglasio kompaktnost, veličinu i monumentalnost građevine s Bramanteova nacrta, osobine koje je cijelog svoga dugog života tražio u umjetnosti i ljudskome rodu sve do smrti.

U gradiću Tikhvinu u ondašnjoj novgorodskoj guberniji u Rusiji rođen je 6. ožujka 1844. ruski skladatelj Nikolaj Andrejevič Rimski-Korsakov. Bio je jedan od članova znamenite skupine ruskih skladatelja Petorice. Nadahnut najčešće ruskim legendama, bajkama i povijesnim događajima, Rimski-Korsakov skladao je djela prema vlastitim libretima, a najpoznatije su opere Sadko, Snjegoručka, Zlatni pjetlić, Bajka o caru Saltanu, Priča o nevidljivu gradu Kitežu i balet Šeherezada.
Rimski-Korsakov je počeo karijeru profesionalnog vojnika mornaričkog časnika, ali se već tada bavio skladanjem unoseći u svoja djela zvuke rodne novgorodske gubernije. Prekretnica u njegovu životu nastupila je 1861. kad je upoznao skladatelja i kapelnika Milija Balakirjeva, svog novgorodskog sugrađanina. Na njegov poticaj napisao je simfoniju, koja je 1865. izvedena kao prva ruska simfonija.
U suradnji s članovima Petorice: Milijem Aleksijevičem Balakirjevom, Aleksandrom Porfirevičem Borodinom, Cezarom Antonovičem Kjujem i Modestom Petrovičem Musorgskim - Rimski-Korsakov ulazi u sam vrh ruske glazbe, napušta vojnu službu te sve do smrti predaje skladanje i instrumentaciju na petrogradskom konzervatoriju. Stvorio je svoju skladateljsku školu, utemeljenu na načelim Petorice. Odgojio je niz istaknutih ruskih glazbenika, koji su svojim vrijednim djelima najbolje potvrdili pedagošku važnost škole Rimskog-Korsakova. To se u prvome redu odnosi na skladatelje koji su svijetom proslavili rusku glazbu, kao što su Sergej Sergejevič Prokofjev i Igor Fjodorovič Stravinski. Bitno je i dirigentsko djelovanje Rimskog-Korsakova u zemlji i inozemstvu.
Nikolaj Rimski-Korsakov umro je 8. lipnja 1908. u Ljubensku, a među djelima koja se i danas izvode na svjetskim glazbenim pozornicama je i opera Carska nevjesta.

Nakon ogorčenih borbi, meksički predsjednik Santa Ana je sa 4.000 vojnika 6. ožujka 1836. u Alamu skršio otpor 186 teksaških pobunjenika. Među poginulima je bio i slavni graničar Davy Crockett, bivši američki kongresnik. Santa Ana je uskoro pretrpio težak poraz kod San Jacinta, što je Teksasu donijelo nezavisnost kao prvoj i jedinoj državi SAD-a.

Na današnji dan - 6. MART
RTS

1475 - Rođen je italijanski vajar, slikar, arhitekta i pisac Mikelanđelo Buonaroti, jedan od najvećih umetnika Renesanse.

1480 - U Toledu je potpisan sporazum kojim je Španija priznalaportugalsko osvajanje Maroka, a Portugalija se odrekla pretenzija prema Kanarskim ostrvima.

1629 - Nemački car Ferdinand II Habzburški izdao je Edikt orestituciji kojim je protestantskim knezovima naloženo da vrate
katoličkoj crkvi sve posede zaplenjene od 1552. Ferdinand III opozvao je taj edikt Vestfalskim mirovnim ugovorom 1648.

1836 - Meksikanci pod komandom generala Antonija Lopeza de Santa Ane zauzeli su američku tvrđavu Alamo u Teksasu. Tokom opsade koja je trajala 13 dana poginulo je svih 156 Teksašana, među kojima i legendarni Dejvi Kroket.

1874 - Rodjen je ruski filozof Nikolaj Aleksandrovič Berdjajev,profesor na Moskovskom univerzitetu [1920]. Mislilac hrišćanske inspiracije, jedan od najvećih filozofa 20. veka
napustio je sovjetsku Rusiju 1922. i postao najpopularniji ruski filozof na Zapadu. Umro je 23. marta 1948. u Francuskoj ['Hrišćanstvo i klasna borba', 'Smisao istorije', 'Filozofija
slobode', 'Čovek i mašina', 'O ropstvu i slobodi čoveka'].

1882 - Knez Milan Obrenović proglasio je Srbiju kraljevinom, a sebe kraljem.

1900 - Umro je nemački inženjer Gotlib Vilhelm Dajmler, koji je 1883. konstruisao prvi automobilski benzinski motor. Osnovao je 1890. kompaniju 'Dajmler Motoren-Gezelšaft', koja se 26 godina posle njegove smrti ujedinila s
fabrikom Karla Benca u kompaniju 'Dajmler-Benc', proizvođača prestižnih automobila 'mercedes'.

1927 - Rođen je kolumbijski književnik Gabrijel Garsija Markes. Pisac 'magičnog realizma', žanra koji meša mitove, magiju i realnost,
najviše je doprineo da latinoamerička literatura dodje u centar pažnje svetske kulturne javnosti šezdesetih godina 20. veka.
Dobitnik je Nobelove nagrade za književnost 1982. ['Sto godina samoće', 'Ljubav u vreme kuge'].

1941 - Krunski savet Kraljevine Jugoslavije je u Drugom svetskomratu doneo odluku da Jugoslavija pristupi Trojnom paktu, pod uslovom da joj
Nemačka i Italija garantuju nepovredivost teritorije.

1944 - Poletevši iz vazduhoplovnih baza u Velikoj Britaniji, 658američkih bombardera započeli su u Drugom svetskom ratu
danonoćno bombardovanje Berlina.

1945 - U Njujorku je umrla srpska slikarka MilenaPavlović-Barili, jedan od najznačajnijih predstavnika nadrealizma u srpskom
slikarstvu. Od 1939. živela je u SAD, gde je bila ilustrator modnog časopisa 'Vog' i scenograf i kostimograf u njujorškim pozorištima. Rođena je u Požarevcu 1909.

1946 - Francuska je priznala Vijetnam kao nezavisnu državu uokviru Indokineske federacije.
1949 - Radio Beograd je prvi put emitovao humorističku emisiju 'Veselo veče', koja je odmah postala jedna od najpopularnijih radio emisija.

1953 - Georgij Maljenkov je posle smrti Josifa Staljina postaosovjetski premijer i prvi sekretar Komunističke partije.

1957 - Bivše britanske kolonije Zlatna Obala i Togoland ujedinjene su u državu pod nazivom Gana, koja je stekla nezavisnost u okviru
Komonvelta, čime je počeo talas dekolonizacije u Africi.
1980 - Francuska književnica belgijskog porekla Margerit Jursenar postala je prva žena član Francuske akademije.

1992 - 'Mikelanđelo', jedan od najopasnijih kompjuterskih virusa, napao je hiljade kompjutera širom sveta.

1993 - Pripadnici angolskog pobunjeničkog pokreta UNITA zauzelisu Huambo, drugi po veličini grad u Angoli, nakon dvomesečnih borbi s vladinim snagama.

1994 - Umrla je grčka glumica Melina Merkuri, veoma angažovana šezdesetih godina 20. veka u borbi protiv vojne hunte u Grčkoj, potom ministar kulture u vladi grčkih socijalista
['Nikad nedeljom', 'Fedra', 'Ciganin i džentlmen'].

1998 - U sukobima sa srpskim snagama bezbednosti na Kosovu je ubijen Adem Jašari, jedan od glavnih vođa ilegalne Oslobodilačke vojske
Kosova.

1999 - Na severu Kambodže, uz granicu s Tajlandom, uhapšen je Ta Mok, poslednji od vodja maoističkog gerilskog pokreta Crveni Kmeri, tokom
čijeg je režima u drugoj polovini sedamdesetih ubijeno ili umrlo od gladi i bolesti oko milion i po ljudi.

2001 - Tokom hodočašća u Meku, u jurnjavi vernika su poginula 34 muslimanska hodočasnika.
2002 - Vlasti u Indiji su uspostavile kontrolu nad zapadnom indijskom državom Gudžarat, nakon jednonedljenih sukoba Indusa i Muslimana u
kome je poginulo 803 osobe, uključujući i 58 Indusa koji su živi izgoreli u vozu kojeg je zapalila jedna muslimanska banda, što je i
bio uzrok sukoba.

2004 - U 89. godini umro je najpoznatiji brazilski plejboj Žoržinjo Genl koji je osvojio poznate lepotice medju kojima su Merilin Monro, Romi Šnajder, Džejn Mensfild, Rita Hejvort i Anita Ekberg.

2005 - U SAD je umro fizičar i laureat Nobelove nagrade, Hans Bete, koji je pobegao iz nacističke Nemačke, a zatim postao
ključna figura u razvoju prve atomske bombe.

1945. - Umrla je srpska slikarka Milena Pavlović-Barili, umetnik
rafinirane kulture, koja je slikala u nadrealističkom maniru, s
posebnim osećanjem za prostor i poetičnu atmosferu. Pod uticajem
renesansnih majstora, insistirala je na preciznosti, jasno
artikulisanom crtežu, naglašenoj linearnosti. Život je provela između
dva sveta - majke Danice i oca Bruna Barilija, italijanskog kompozitora
i muzičkog kritičara, tj. između patrijarhalne Srbije i velikih
kulturnih centara Evrope. Završila je Umetničku školu u Beogradu,
studirala u Minhenu, živela u Rimu i Parizu. U SAD je otišla 1939, gde
je bila ilustrator modnog časopisa "Vog" i scenograf i kostimograf u
njujorškim pozorištima. Od posledica pada s konja umrla je u Njujorku u
36. godini života.