Na današnji dan - 26. JANUAR

Naslov: Na današnji dan - 26. JANUAR Sub 26 Jan 2008, 02:54

Na današnji dan - 26. JANUAR
RTS

1500 - Španski moreplovac Visente Janjes Pinson otkrio Brazil.

1531 - Snažan zemljotres pogodio Portugal, glavni grad Lisabon potpuno je razoren, a poginulo je više od 30.000 ljudi.

1699 - Potpisan Karlovački mir, kojim je posle 16 godina okončan rat između Turske i Svete alijanse.

1788 - Britanski brodovi s prvim naseljenicima iz Engleske, uključujući grupu robijaša, uplovili u zaliv Botani Bej u Australiji gde su osnovali koloniju.

1823 - Umro engleski lekar Edvard Džener, koji je 1796. pronašao vakcinu protiv velikih boginja.

1885 - Sudanski ustanici Muhameda Ahmeda Abdule zauzeli Kartum i pogubili engleskog generala Čarlsa Gordona.

1891 - Umro nemački inženjer Nikolaus August Oto, koji je napravio prvi benzinski motor, a 1876. izumeo četvorotaktni motor s unutrašnjim sagorevanjem, poznat kao 'Oto motor'.

1905 - Kod Pretorije u Južnoj Africi pronađen najveći dijamant na svetu 'Kalinan'. U sirovom stanju on je težio 622 grama i imao je 3.106 karata.

1930 - Mahatma Gandi, lider pokreta za nezavisnost Indije započeo marš kroz Indiju zbog poreza na so. 'Marš soli' trebalo je da ohrabri Indijce da samostalno proizvode so kao simbol nezavisnosti.

1934 - Potpisan desetogodišnji nemačko-poljski pakt o nenapadanju, koji je Hitler prekršio napadom na Poljsku 1. septembra 1939.

1935 - Izašao prvi broj beogradskog nedeljnika 'Nedeljne informativne novine'.

1942 - Prve trupe SAD u Drugom svetskom ratu stigle u Evropu, u Severnu Irsku, a u borbe na evropskom ratištu uključile su se 1943. napadom na Italiju.

1947 - U avionskoj nesreći u Danskoj poginuo je švedski prestolonaslednik Gustav Adolf.

1950 - Indija formalno proglašena republikom u okviru Britanskog komonvelta.

1965 - Hindi je postao zvanični jezik Indije, što je izazvalo nemire na jugu zemlje gde stanovništvo govori drugim jezicima, pa je
vlada Indije u februaru 1965. odlučila da u zvaničnoj upotrebi ostane i engleski.

1972 - Iznad Čehoslovačke je, posle eksplozije podmetnute bombe, pao avion JAT-a 'DC-9' na liniji Kopenhagen-Beograd. Poginulo je 26 putnika i članova posade, a preživela je jedino stjuardesa Vesna Vulović.

1990 - Umrla američka filmska glumica Ava Gardner i holivudska zvezda pedesetih godina.

1993 - Književnik Vaclav Havel izabran za predsednika nove Češke Republike, nakon raspada čehoslovačke federacije.

1994 - Rumunija je, kao prva zemlja bivši hladnoratovski protivnik NATO, potpisala dokument 'Partnerstvo za mir' tog vojnog
saveza.

1996 - Senat SAD je odobrio sporazum START-2 o smanjivanju broja američkih i ruskih strateških nuklearnih raketa.

2000 - Međunarodni sud za ratne zločine doneo je konačnu presudu bosanskom Srbinu Dušku Tadiću u postupku koji je trajao skoro četiri godine. Prvi čovek kojem je suđeno za zločine počinjne tokom bosanskog rata [1992-95] osudjen je na 20 godina zatvora.

2001 - U zemljotresu jačine 7,7 stepeni Rihterove skale u zapadnoj Indiji poginulo oko 18.000 ljudi.

2003 - Sletanjem u Šangaj, obavljen je prvi komercijalni let tajvanske avio kompanije u Kinu, nakon više od 50 godina.

Gost

Rođen Wolfgang Amadeus Mozart

26. siječnja - Austrijski skladatelj Wolfgang Amadeus Mozart rodio se na današnji dan u Salzburgu, 1756. godine. Umro je u Beču, 5. prosinca 1791. Wolfgang Amadeus Mozart je, prema ocjeni mnogih, najgenijalniji skladatelj u povijesti glazbe.

Čudo od djeteta, dječak koji je prije poznavao note nego slova i koji je već s tri godine počeo skladati jednostavne pjesmice, a s pet održavati koncerte. U predškolskoj dobi napisao je niz skladbi koje su sačuvane zahvaljujući njegovu ocu Leopoldu Mozartu, salzburškom kapelniku i skladatelju.

Sa sedam godina Amadeus održava senzacionalne klavirske koncerte diljem Europe. Nekoliko godina poslije, po sjećanju i po sluhu, bez greške će reproducirati skladbu Allegria čije su se note krile za isključivu upotrebu vatikanskog zbora, a koja se pjeva čak u devet glasova.

S devet godina piše prvu operu Bastien i Bastienne, a nakon majčine smrti nastanjuje se u Beču, gdje se ženi s Constanze Weber, kontroverznom kćeri kazališnog šaptača. Počinje Mozartovo muževno doba, ispunjeno brigama i neimaštinom.

Opera Otmica iz saraja postiže 1782. golem uspjeh, ali mu ne donosi i novčani probitak. Opera Figarov pir brzo je osvojila Europu, ali ne i konzervativni Beč.

Tu je još i Cosi fan tutte (Takve su sve) iz 1790. Međutim, unatoč stalnim teškoćama Mozart stvara s nevjerojatnom lakoćom. Lijepu predigru operi Don Giovanni, po narudžbi direktora opere u Pragu, napisao je za jedan dan, a cijelu operu za dva mjeseca. Mozartova ostavština je golema: 19 opera, stotinjak violinskih, klavirskih sonata, gudačkih kvarteta i kvinteta, 27 klavirskih koncerata, 8 violinskih koncerata,49 simfonija od kojih se Haffner, Jupiter, Praška, Lincer i desetak drugih svakodnevno izvode širom svijeta.

Iako već shrvan bolešću, 1791. Mozart sklada svoja najveća djela - operu Čarobna frula i veličanstveni Requiem. Budući da je osjećao da mu se bliži kraj, narudžbu nekog plemića za requiem (misu za mrtvaca) shvatio je kao da piše samome sebi, a upravo je pišući to djelo i umro. Napisao je samo prvi stavak, a ostale Franz Xaver Süßmayr, njegov najbolji učenik, prateći Mozartove nedovršene ideje.

Umro je u 35. godini, u dobi kada većina umjetnika tek dostiže stvaralačku zrelost.

Prijatelj foruma Broj poruka : 10774 Datum upisa : 03.11.2006