Na današnji dan - 1. DECEMBAR

Na današnji dan - 1. DECEMBAR
RTS

1135. - Umro engleski kralj Henri I, mlađi sin Vilijama I Osvajača. Tokom vladavine, od 1100. učvrstio je kraljevsku vlast, a 1106. osvojio je i Engleskoj pripojio Normandiju.

1455. - Umro italijanski vajar Lorenco Giberti, najpoznatiji po izradi vrata na krstionici katedrale u Firenci.

1640. - Portugal posle ustanka kojim je zbačena španska vlast ponovo stekao nezavisnost, a dve sedmice kasnije vojvoda od Bragance krunisan je kao portugalski kralj pod imenom Žoao IV.

1813. - Posle neodređenog odgovora francuskog cara Napoleona I na mirovne uslove saveznika, Rusija, Pruska i Austrija su se odlučile za invaziju Francuske.

1819. - Rođen srpski istoričar i publicista Danilo Medaković, veoma zaslužan za širenje knjige u narodu.

1821. - Nezavisnost od Španije proglasila Dominikanska republika, teritorija koja zahvata istočni deo karipskog ostrva Haiti, tada poznatog kao Hispanjola.

1822. - Osnivač brazilskog carstva Dom Pedro krunisan za cara Brazila pod imenom Pedro I.

1825. - Umro ruski car Aleksandar I Pavlovič Romanov.

1898. - U Skupštini Srbije podnesen prvi predlog za osnivanje Univerziteta u Beogradu, odnosno za reorganizaciju Velike škole i njeno prerastanje u Beogradski univezitet.

1906. - U Parizu otvoren bioskop 'Omnija Pate', prva dvorana u svetu namenski izgrađena za prikazivanje filmova.

1918. - U Beogradu proglašena Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca [prvobitno Kraljevstvo] od strane regenta Aleksandra Karađorđevića. Zemlja je 1929. preimenovana u Kraljevina Jugoslavija. Ujedinjenje jugoslovenskih zemalja omogućila je pobeda srpske vojske u Prvom svetskom ratu.

1918. - Provincija Transilvanija [Erdelj] ranije u sastavu Mađarske [Austro-Ugarske] nakon poraza Centralnih sila u Prvom svetskom ratu, postala je deo Rumunije.

1918. - Odlukom danske skupštine Island je stekao nezavisnost.

1934. - U Lenjingradu ubijen član Politbiroa i sekretar Centralnog komiteta sovjetske Komunističke partije Sergej Mironovič Kirov.

1935. - Rođen američki filmski glumac i režiser Alen Stjuart Kenigsberg, poznat kao Vudi Alen, obnovitelj holivudske filmske komedije sedamdesetih godina 20. veka.

1936. - Umro italijanski pisac Luidji Pirandelo, dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1934, jedan od najznačajnijih dramskih pisaca 20. veka. Napisao je 44 drame, sabrane pod naslovom 'Gole maske'.

1971. - U Karađorđevu je na sednici Predsedništva Saveza komunista Jugoslavije smenjen deo rukovodstva Saveza komunista Hrvatske - nosilaca politike tzv. masovnog pokreta.

1973. - Umro izraelski državnik David Ben Gurion, vođa borbe za stvaranje Izraela i prvi premijer jevrejske države od 1948. do 1953. i ponovo od 1955. do 1963.

1974. - U američkom avionu 'Boing 727', koji se srušio u blizini Vašingtona, poginula 92 putnika i člana posade.

1981. - U najvećoj nesreći u istoriji jugoslovenskog vazduhoplovstva, u avionu 'DC-9 super 80' ljubljanskog 'Inex-adria avioprometa', koji je udario u planinu u blizini Ajačija na Korzici, poginulo svih 178 putnika i članova posade.

1988. - Benazir Buto postala premijer Pakistana, kao prva žena na čelu jedne islamske zemlje.

1989. - Mihail Gorbačov kao prvi sovjetski lider posetio Vatikan i dogovorio se s papom Jovanom Pavlom II o uspostavljanju diplomatskih odnosa Sovjetskog Saveza i Vatikana.

1991. - Na referendumu u sovjetskoj republici Ukrajini nadmoćna većina birača izjasnila se za nezavisnost.

1998. - Naftna korporacija 'Ekson' saglasila se da za rekordnu sumu od 76,6 milijardi dolara kupi korporaciju 'Mobil', čime je stvorena najveća svetska naftna kompanija.

2000. - Dužnost preuzeo meksički predsednik Vinsente Foks, okončavši najstariju jednopartijsku vladavinu u modernoj istoriji.

2002. - U požaru koji je zahvatio jednu diskoteku u centru Karakasa poginulo je najmanje 50 ljudi, od kojih je mnoge ugušio dim.

2005. - Jedan od petorice glavnih komandanata međunarodne terorističke mreže Al Kaida, Egipćanin Abu Hamza Rabija, ubijen je u Severnom Vaziristanu, oblasti Pakistana u blizini granice sa Avganistanom.

2005. - U Severnoj Karolini pogubljen dvostruki ubica Kenet Li Bojd, postavši tako hiljadita osoba u SAD nad kojom je izvršena smrtna kazna od kako je ponovo uspostavljena 1976.

2006. - Više od 1.000 ljudi je poginulo, oko 500 je povredjeno, a oko 600 se vode kao nestali, u naletu tajfuna koji je pogodio istočne delove Filipina.

2006. - Više od 250 ljudi poginulo u poplavama koje su pogodile istočnoafričke zemlje Keniju, Somaliju, Ruandu i Etiopiju.