Na današnji dan - 30. avgust
rts
1483. - Umro je francuski car Luj XI, koji je tokom vladavine od 1461. okončao ujedinjenje Francuske.
1489. - Rođen je italijanski slikar Antonio Alegri da Koređo, koji je obrađivao religiozne i mitološke teme. Njegovo slikarstvo je razneženo, senzualno i dekorativno, s osećanjem za odnose svetlo-tamno, što je uočljivo u najznačajnijim delima: freskama u crkvi Svetog Jovana u Parmi, slikama „Mistično venčanje Svete Katarine”, „Jupiter i Antiopa”, „Leda”, „Bogorodica sa Svetim Đorđem”.
1748. - Rođen je francuski slikar Žak Luj David, osnivač i glavni predstavnik klasicizma, član Konventa i dvorski slikar Napoleona I Bonaparte. Radio je istorijske kompozicije i portrete. Vaspitavan na antičkim uzorima, negovao je virtuozan crtež, a portretima je postigao vanrednu neposrednost izraza. Dela: „Zakletva Horacija”, „Napoleonovo krunisanje”, „Porodica Žerar”, „Ubijeni Mara”, „Gospođa Rekamje”.
1757. - Ruska armija je u Sedmogodišnjem ratu, pod komandom maršala Stepana Fjodoroviča Apraksina, porazila pruske trupe u bici kod Gros Jegersdorfa.
1797. - Rođena je engleska književnica Meri Volstounkraft Šeli, supruga pesnika Persija Biša Šelija, najviše poznata po romanu „Frankeštajn ili moderni Prometej”, pisanim u duhu „gotskih” priča strave i užasa. Ostala dela: romani „Poslednji čovek”, „Lodor”.
1871. - Rođen je novozelandski fizičar engleskog porekla Ernest Raterford, dobitnik Nobelove nagrade za hemiju 1908, jedan od utemeljivača moderne atomske teorije. Od 1898. do 1907. bio je univerzitetski profesor u Montrealu, potom u Mančesteru do 1919. i do smrti u Kembridžu, gde je bio i direktor laboratorije „Kevendiš”. Najviše se bavio prirodom radioaktivnosti i fundamentalnim istraživanjima u toj oblasti, otkrivši tri tipa radijacije, koje je označio kao alfa, beta i gama zrake. Bombardujući foliju zlata alfa zracima, 1906. je otkrio postojanje snažno naelektrisanog atomskog jezgra koje je nazvao nukleus, a zajedno s nemačkim fizičarem Hansom Gajgerom otkrio je da alfa zraci sadrže pozitivno naelektrisane atome helijuma.
1914. - Nemačka Osma armija pod komandom generala Paula fon Hindenburga je u Prvom svetskom ratu u bici kod Tanenberga u severnoj Poljskoj, posle petodnevnih borbi, potukla Drugu rusku armiju generala Aleksandra Vasiljeviča Samsonova, koja je izgubila najmanje 30.000 ljudi. Time je zaustavljeno napredovanje Rusa ka Pruskoj, a Samsonov je istog dana izvršio samoubistvo, ali je angažovanje velikih nemačkih snaga znatno oslabilo pritisak na zapadnom frontu i doprinelo pobedi francuske armije na Marni.
1916. - Turska je u Prvom svetskom ratu objavila rat Rumuniji.
1918. - Vođu Oktobarske revolucije Vladimira Iljiča Uljanova Lenjina ranila je u Moskvi pripadnica stranke Esera Fanja Kaplan, posle čega je boljševičko vođstvo zavelo „crveni teror nad kontrarevolucionarnom buržoazijom i njenim agentima”.
1929. - Umro je srpski pisac iz Dubrovnika Ivo Vojnović, ekspresivan dramski autor s veoma živim osećanjem za scenu, njenu vizuelnost i ekspresiju. Dela: drame „Dubrovačka trilogija”, „Ekvinocij”, „Smrt majke Jugovića”, „Gospođa sa suncokretom”, „Lazarovo vaskrsenje”, „Imeratrix”, „Maškerate ispod kuplja”.
1935. - Umro je francuski pisac Anri Barbis, propovednik opšteg bratstva i radničke solidarnosti. Učestvovao je u Prvom svetskom ratu kao dobrovoljac, ali se ubrzo razočarao, izrazivši ogorčenost u romanu „Oganj” u kojem je opisao stravičnu sliku rata i digao glas u odbranu mira. Tim delom je snažno uticao na pisce antiratnih romana u Evropi. Posle rata se kao romansijer i publicista borio za napredne političke i socijalne ideje. Ostala dela: romani „Pakao”, „Svetlost”, zbirka pesama „Tugovanke”.
1940. - U Beču su završeni razgovori predstavnika Nemačke, Italije, Rumunije i Mađarske [Bečka arbitraža] na kojima su Nemačka i Italija prisilile Rumuniju da ustupi Bugarskoj južnu Dobrudžu, a Mađarskoj deo Transilvanije.
1940. - Umro je engleski fizičar Džozef Džon Tomson, predsednik Kraljevskog društva u Londonu, profesor Univerziteta u Kembridžu, dobitnik Nobelove nagrade za fiziku 1906. Otkrio je 1897. elektron, takođe i atomističku strukturu elektriciteta i dao naučni osnov provođenja elektriciteta kroz gasove.
1942. - Srpskog slikara Savu Šumanovića, majstora pejzaža, aktova i mrtve prirode, ustaše su streljale u Sremskoj Mitrovici u Drugom svetskom ratu, posle zverskog mučenja. Dugo je živeo u Parizu, a od 1930. u Šidu. Njegove velike kompozicije „Doručak na travi” i „Pijana lađa” su među najznačajnijim delima našeg modernog slikarstva. Najbolja njegova dela su u Narodnom muzeju u Beogradu, zbirci Pavla Beljanskog u Novom Sadu i galeriji „Sava Šumanović” u Šidu.
1944. - Sovjetska armija je u Rumuniji u Drugom svetskom ratu zauzela naftna polja u Ploeštiju, preotevši od Nemaca važan izvor snabdevanja armije gorivom.
1945. - Japanske okupacione snage u Hongkongu su se u Drugom svetskom ratu predale Britancima.
1963. - Između sedišta vlada SSSR i SAD lideri tih dveju zemalja Nikita Sergejevič Hruščov i Džon Ficdžerald Kenedi uspostavili su posle kubanske krize, koja je zapretila opštim nuklearnim sukobom, direktnu telefonsku vezu, prozvanu „crveni telefon”.
1973. - Kenija je zabranila lov na slonove i trgovinu slonovačom.
1981. - U Teheranu su u eksploziji prodmetnute bombe poginuli predsednik Irana Mohamad Ali Radžai i premijer Mohamad Džavad Bahonar.
1983. - Potpukovnik Gijon Blaford je postao prvi Amerikanac afričkog porekla koji je poleteo u kosmos, u sastavu petočlane posade spejs šatla „Čelendžer”.
1991. - Sovjetska republika Azerbejdžan je objavila nezavisnost od Moskve i počela formiranje sopstvene armije.
1995. - Avioni NATO pakta su počeli seriju masovnih napada na vojne i civilne ciljeve u Republici Srpskoj da bi Hrvatima i muslimanima omogućili teritorijalna osvajanja. U bombardovanjima u kojima je korišćena i radioaktivna municija - izvedenim uz „objašnjenje” da ona treba Srbe u Bosni da „dovedu za pregovarački sto” - poginulo je više od sto civila, a Hrvati i muslimani su zahvaljujući pomoći iz vazduha osvojili oko 4.000 kvadratnih kilometara na zapadu RS, odakle je moralo da izbegne više od 170.000 Srba. Prvog dana bombardovanja protivvazdušna odbrana Vojske RS je blizu Pala oborila francuski avion „miraž 2000” iz kojeg su se dva pilota spasla katapultiranjem.
1999. - Na referendumu u organizaciji UN o statusu Istočnog Timora - bivše portugalske kolonije koju je 1975. okupirala a 1976. anektirala Indonezija - 78,5 odsto stanovnika glasalo je za nezavisnost.
2002. - Rusija se povukla iz poslednje vojne baze na Kubi na kojoj je bila prisutna od pobede Fidela Kastra 60-ih godina dvadesetog veka.
2003. - Umro američki glumac Čarls Bronson koji je igrao u više od 60 filmova, pored ostalih u sada već klasicima kao što su „Sedmorica veličanstvenih”, „Dvanaest žigosanih” i „Bilo jednom na Divljem zapadu”.
Prijem 
