Minirana crkva na Pardusu

Napad na crkvu
nezapamćen u istoriji
Ljubica Božanović, 11. avgust 2007

Ovo je u pravom smislu terorizam nad svetinjom, nad hramom. U Crnoj Gori zapamćeno je da su to radili samo Turci, i to u ratnim zbivanjima, a jednu crkvu porušili su skojevci 1949. u Rožaju. Ovo što se dogodilo na Pardusu, nezapamćeno je u istoriji Crne Gore, kaže za "Novosti" mitropolit crnogorsko-primorski Amfilohije, komentarišući podmetanje eksploziva u crkvu Svetih novomučenika kod Podgorice.
S obzirom na stalne napade na Mitropoliju, da li se ovo moglo očekivati?
- Nažalost, ovo je plod stvaranja jednog raspoloženja u našem društvu od zvaničnika Crne Gore. S obzirom na poslednje izjave mnogih čelnika u Crnoj Gori u odnosu na Crkvu i na podršku koja je ukazana plemensko-partijskoj sekti zvanoj CPC i na stav medija, nije nikakvo čudo što se ovo dogodilo. Jeste sramno, ali nije čudo jer ljudi shvataju da je Mitropolija maltene van zakona i da svako može da vrši nasilje nekažnjeno. To su radili mnogi ateisti, članovi bivše vladajuće partije, da bi vršili nasilje nad ljudima, batinom su gonili verujuće. Sad se, hvala Bogu, narod vratio i vraća se Crkvi Božjoj, ali upravo posledica ove atmosfere, koja je stvorena i jednog bezakonja u odnosu na Crkvu, jeste ovo što se dogodilo na Pardusu. To bi trebalo da bude podsticaj državnim organima i medijima za ozbiljno i odgovorno razmišljanje, jer ako se nastavi ovakva haranga protiv Crkve pravoslavne u Crnoj Gori, onda je očevidno da je ona najugroženija crkva u Evropi u ovom trenutku.
Smatrate li da ovo može biti i prelomni trenutak kada je u pitanju odnos prema Mitropoliji?
- Ja se u Boga nadam otrežnjenju i zvaničnih državnih organa i u isto vreme i sredstava javnog informisanja. Jer ako oni i dalje nastave stvaranje jednog takvog duha bezakonja u odnosu na Mitropoliju, onda će to biti sramno pred Evropom.
U toku je rasprava o budućem crnogorskom ustavu, a pošto se koplja lome upravo oko Crkve i jezika, mislite li da se poslednji događaj može povezati s tim?
- Sigurno da može. Jer, Crkva se lišava svog 2000-
-godišnjeg naziva da se zove Crkvom kao što se Islamska zajednica zove u Kuranu i što je ispoštovano. Oni lišavaju Crkvu njenog imena, pretvarajući je u ono što ona nikad nije bila - u bezimenu versku zajednicu. Verovatno će tako biti u ustavu, jer u rukama vlasti je i nož i pogača, oni su to rešili da nametnu, vraćajući se na zakone iz onog posleratnog totalitarizma. I to je pokazatelj direktnog nasilja nad Crkvom od ljudi koji su očevidno navikli na to. Donedavno u ime druge ideologije, a sada pod plaštom neke evropske demokratije. U suštini, radi se o istim ljudima, o istom duhu i istom totalitarnom mentalitetu, koji jednostavno ne poštuje identitet zemlje, ukida narodu njegovo ime, ime njegove crkve i njegovog jezika.
Da li je, po vama, pitanje jezika i Crkve neodvojivo?
- Naravno, jer jezik je pamćenje jednog naroda. Kralju Nikoli nije smetalo i nije se ni postavljalo pitanje jezika, niti je umanjivalo značaj Crne Gore. Sadašnji zakonodavci očevidno imaju kompleks niže vrednosti. Samo ljudi koji su izgubili pravi identitet pokušavaju da ga na veštački način afirmišu.
Očekujete li da će se u Crnoj Gori ipak nešto promeniti?
- Uzdam se u Boga da su ovo poslednji trzaji tog besudnog duha u Crnoj Gori. Tek sad vidim zašto je Milovan Đilas tako nazvao svoju knjigu, pišući o Crnoj Gori. Sve što se događalo, evo, 60 godina, upravo potvrđuje da je taj besudni duh ušao u strukture crnogorskog društva. Nadam se da su ovo poslednji trzaji tog bezakonog i besudnog duha i da će Crnogorci i svi građani Crne Gore doći pameti. Vreme je, jer je jednostavno sramno i tužno da u Crnoj Gori još vladaju takve polarizacije koje su prevaziđene u čitavom svetu, da ne kažemo u kulturnoj Evropi. Jedino ostrvo takve besudnosti i iracionalne bezakonosti još uvek se, evo, primećuje u Crnoj Gori, a rušenje ovog hrama je upravo pokazatelj toga. Jer, rušiti hram znači udarati u srce Crne Gore, onoga što je ona bila vekovima i čime je ona stekla svoju zrelost i ugled pred svetom.

KRUNSKI DOKAZ

U poslednje vreme puno se manipuliše da Mitropolija sebe ne doživljava kao deo Srpske crkve a kao krunski dokaz navode nedavno isticanje zastave Crnojevića (koja je slična državnoj) na Cetinjski manastir. Koliko u tome ima istine?
- Pre svega, neka ta gospoda pogledaju Ustav SPC iz 1931, dopunjen 1947, i uvere se koje je pravo ime Mitropolije. Drugo je pitanje što oni manipulišu time, prenoseći svoje ideološke predrasude na narod, a sad pokušavaju i na Crkvu. Što se tiče zastave, Mitropolija je drži od vremena mitropolita Danila, a od Ivana i Đurđa Crnojevića drži grb na Cetinjskom manastiru. Od kada sam mitropolit, i naša su izdanja pod tim grbom i list "Svetigora". Drugo je što oni to nisu primećivali.

Evo kako o tome piše Podgorica:

Nepoznati počinioci podmetnuli eksplozivnu napravu na objektu Mitropolije crnogorsko-primorske koji se gradi u Gornjim Kokotima kod Podgorice

Minirana crkva na Pardusu

Mitropolija očekuje i zahtijeva od nadležnih državnih organa da u što skorijem roku pronađu i po zakonu kazne počinioce ovog terorističkog napada kako se ovakve i slične stvari u budućnosti ne bi događale


Podgorica, 10. avgust - Nepoznati počinioci kasno sinoć podmentuli su eksplozivnu napravu na crkvenom objektu Mitropolije crnogorsko-primorske koji se gradi na brdu Pardus u Gornjim Kokotima kod Podgorice. U ekploziji je uništena drvena konstrukcija na kojoj je trebalo da bude izlivena ploča za kupolu, kao i dio zidova unutar objekta.
Uprava policije saopštila je da su službenici podgoroičke policije i Centra za kriminalističku tehniku unutar objekta crkve pronašli dva trotilska metka povezana detonirajućim štapinom. Pretragom terena na nekoliko stotina metara od crkve Svetog Novomučenika pronađen je i plastični kalem koji je služio za namotavanje sporogorećeg štapina a nešto bliže objektu pronađeno je i šest metara štapina.
Kako se navodi, kriminalistički tehničari su izuzeli i ostale tragove pronađene na mjestu eksplozije koji će biti predmet vještačenja i ispitivanja kao i usmjeravanja istrage i identifikovanja počinilaca.
Mitropolija crnogorsko-primorska ocijenila je da se radi o terorističkom aktu najgore vrste.
Kako se navodi u zvaničnom saopštenju Mitropolije, očekuje se i zahtijeva od nadležnih državnih organa da u što skorijem roku pronađu i po zakonu kazne počinioce ovog terorističkog napada kako se ovakve i slične stvari u budućnosti ne bi događale.
Mitropolija je ocijenila da je ovaj napad posljedica kreirane atmosfere za nekažnjene napade na pravoslavne hramove i manastire kao i na crkvene velikodostojnike koju podgrijavaju, kako se navodi, “pojedini neodgovorni političari i zvaničnici”.
Svi hramovi i manastiri Mitropolije i drugih pravoslavnih eparhija u Crnoj Gori isključivo služe za molitvu Živome i Istinitome Bogu, a ne politici, partijama i ideologijama, navodi se između ostalog u saopštenju Mitropolije.
Napad na crkveni objekat na Pardusu osudile su kao teroristički akt i atak na Srpsku pravoslavnu crkvu i opozicione stranke srpskog predznaka.
Visoki funkcioner SNS Budimir Aleksić ocijenio je da je riječ o očiglednom pritisku i napadu na SPC “koja je bila i ostala vjekovni stožer nacionalnog identiteta pravoslavnog naroda u Crnoj Gori”.
Portparol Narodne stranke Slaviša Guberinić upozorio je da ovaj, kako je kazao, teroristički čin, može imati dalekosežne posljedice po mir u Crnoj Gori.
-Podsjećamo da je i izvjesni Odbor za promociju interesa takozvane nepriznate crnogorske pravoslavne crkve u nekoliko navrata otvoreno najavljivao nasilje, a da država uopšte nije reagovala, iako se radilo o izazivanju vjerske i nacionalne mržnje, kazao je Guberinić.
Prema njegovim riječima “indikativno je da se miniranje crkve dogodilo poslije incidenta na Cetinju, gdje su maltretirani turisti iz Srbije”. On je najavio da će NS u skaladu sa mogućnostima pomoći obnovu objekat.
I Demokratska srpska stranka se oglasila, ocjenjujući da je napad - kulminacija kontinuiranog osporavanja obnavljanja gradnje tog hrama i prijetnja Mitorpoliji.
Ta stranka je saopštila da je više puta pokušavano rušenje objekat a najupečatljivije je bilo ono “u oktobru 2005. godine u prisustvu ne malog fizičkog obezbjeđenja Ministarstva unutrašnjih poslova”.
DSS smatra da će ukoliko vlast ne pronađe krivce za svakog normalnog to biti signal da se sve to radi uz amin vlasti.