Na današnji dan - 23. maj

Na današnji dan - 23. maj
rts




1430. - Zarobljena je Jovanka Orleanka i predata Englezima, koji su je potom izveli na crkveni sud i 1431. osudili na smrt i spalili na lomači.
1498. - Na lomači je spaljen italijanski dominikanski kaluđer Đirolamo Savonarola, politički i verski reformator u Firenci.
1514. - U Mađarskoj je počela seljačka buna pod vođstvom plemića Đerđa Dosa. Četiri meseca kasnije ustanak je ugušen, a Doso je ubijen.

1526. - Papa Klement VII pristupio je Svetoj ligi Francuske, Venecije i Milana protiv rimsko-nemačkog cara Karla V.
1533. - Kenterberijski nadbiskup Tomas Krenmer objavio je da je poništen brak kralja Henrija VIII sa Katarinom Aragonskom i da je njegovo venčanje sa Anom Bolen legalno. To je dovelo do raskida Engleske crkve i Vatikana.
1618. - Pobunom Čeha u Pragu protiv habzburškog cara Ferdinanda II počeo je Tridesetogodišnji rat. Razljućeni građani izbacili su kroz prozor Gradske većnice careve namesnike, smatrajući ih krivim za rušenje dveju protestantskih crkava kod Praga. Pristalice reformacije potom su proterale jezuite i organizovale svoju vojsku.
1707. - Rođen je švedski prirodnjak Karl fon Line, osnivač i prvi predsednik Švedske akademije nauka i Prirodnjačkog muzeja. Uveo je binarnu nomenklaturu biljaka.
1848. - Rođen je nemački inženjer i pronalazač Oto Lilijental, čiji su modeli letelica kasnije korišćeni u konstrukciji aviona.
1886. - Umro je nemački istoričar Leopold fon Ranke, profesor Berlinskog univerziteta i član Pruske akademije nauka, autor knjige o Prvom srpskom ustanku protiv Turaka [„Srpska revolucija” - 1829].
1906. - Umro je norveški dramski pisac Henrik Ibzen. Prvi uspeh donela mu je drama sa nacionalnom tematikom „Pretendenti na presto”, a svetsku slavu stekao je „Per Gintom” i „Norom”.
1908. - Rođen je američki fizičar Džon Bardin, dvostruki dobitnik Nobelove nagrade za fiziku 1956. i 1972. Sa Vilijamom Šoklijem izumeo je tranzistor.
1915. - Italija je objavila rat Austrougarskoj, napuštajući neutralnost u Prvom svetskom ratu.
1920. - Osnovana je Komunistička partija Indonezije, prva takva politička organizacija u Aziji.
1934. - U Luizijani su, u okršaju sa policijom, ubijeni Boni Parker i Klajd Barou, ozloglašeni razbojnički par.
1937. - Umro je američki multimilioner Džon Rokfeler, osnivač naftnog koncerna Standard Oil.
1939. - Britanski parlament usvojio je plan o stvaranju nezavisne palestinske države do 1949. u kojoj bi zajedno živeli Arapi i Jevreji.
1945. - Nemački nacistički lider i šef Gestapoa Hajnrih Himler izvršio je samoubistvo dan nakon što su ga Britanci zarobili.
1949. - Osnovana je Savezna Republika Nemačka, sa Bonom kao glavnim gradom.
1960. - Agenti izraelske tajne službe Mosad uhvatili su u Argentini nacističkog ratnog zločinca Adolfa Ajhmana. Na suđenju u Jerusalimu Ajhman je osuđen na smrt vešanjem.
1962. - U Beogradu je umrla srpska slikarka Zora Petrović, čije dela imaju značajno mesto u modernom srpskom slikarstvu. Bila je profesor Akademije likovnih umetnosti u Beogradu.
1971. - U zemljotresu koji je razorio grad Bingol u istočnoj Turskoj poginulo je najmanje hiljadu ljudi.
1975. - U Ljubljani je umro istaknuti jugoslovenski i slovenački vajar Boris Kalin. Jedan je od osnivača Likovne akademije u Beogradu.
1994. - Kandidat demohrišćana Roman Hercog postao je predsednik Nemačke.
1997. - Predsedničke izbore u Iranu dobio je predvodnik umerene političke struje Mohamad Hatami.
1999. - Kandidat Socijaldemokratske partije Johanes Rau izabran je za predsednika Nemačke.

.