Na današnji dan - 28. april

Na današnji dan - 28. april
beta




1442. - Rođen engleski kralj Edvard IV, sin vojvode od Jorka. U ratu protiv dinastije Lankaster, posle zauzimanja Londona i pobede kod Toutona, izabran za kralja. Time kraljevska vlast prešla na kuću Jork.
1789. - Pobunjena posada engleskog broda „Baunti” ostavila kapetana broda Vilijama Blaja i 18 njegovih pristalica u vodama kod Tahitija. Blaj posle 48 dana dramatične plovidbe i više od 3.500 milja uspeo da se domogne ostrva Timor, blizu Jave.

1804. - Tokom Prvog srpskog ustanka u Zemunu održan sastanak srpskih ustanika i Turaka, uz posredovanje Austrije. Posle neuspelih pregovora o uspostavljanju mira, srpski pregovarači vratili se u Ostružnicu i počeli pripreme za napad na Beograd.
1878. - Rođen američki filmski i pozorišni glumac Lajonel Barimor. Kao dete proslavio se u ulozi Olivera Tvista, a kasnije značajne uloge odigrao u filmovima „Grand hotel”, „Ostrvo Largo”, „Dama s kamelijama” i TV-seriji „Dr Kilder”.
1918. - U zatvoru u Terezinu u Češkoj umro Gavrilo Princip. Na dvadesetogodišnji zatvor osudile ga austrougarske vlasti posle atentata na austrougarskog prestolonaslednika Franca Ferdinanda u Sarajevu 1914, čime je počeo Prvi svetski rat.
1919. - Na Versajskoj mirovnoj konferenciji u Parizu 32 države, uključujući Kraljevinu Srba, Hrvata i Slovenaca, prihvatile pakt o osnivanju Lige naroda.
1924. - Rođen zambijski državnik Kenet Kaunda, prvi predsednik Zambije od 1964. do 1991. i jedan od lidera Pokreta nesvrstanih zemalja.
1936. - Umro egipatski kralj Fuad I. Za kralja se proglasio 1922, kada je ukinut britanski protektorat nad Egiptom. Nasledio ga sin Faruk I.
1939. - Adolf Hitler odbacio nemačko-poljski pakt o nenapadanju, sklopljen u januaru 1934. i nemačko-britanski ugovor iz juna 1935.
1952. - Japanu vraćen suverenitet koji mu je, posle poraza u Drugom svetskom ratu, oduzet mirovnim ugovorom iz San Franciska 1951.
1969. - Predsednik Francuske Šarl de Gol dao ostavku posle referenduma o regionalizaciji zemlje i reorganizaciji Senata, na kojem je većina Francuza glasala protiv njegovih predloga.
1977. - Članovi nemačke levičarske terorističke grupe „Bader-Majnhof” osuđeni na doživotnu robiju.
1980. - Državni sekretar SAD Sajrus Vens podneo ostavku posle neuspele misije komandosa u spasavanju američkih talaca u Iranu.
1992. - Prokomunistička vlada u Kabulu predala vlast islamskim gerilcima, čime je okončan 14-godišnji građanski rat u Avganistanu.
1992. - Proglašena Savezna Republika Jugoslavija na osnovu Ustava donetog prethodnog dana i odluka skupština Srbije i Crne Gore o stvaranju zajedničke države posle raspada SFRJ.
1995. - U eksploziji gasa poginula najmanje 103 stanovnika južnokorejskog mesta Tegu.
1999. - Vlada Jugoslavije podnela Međunarodnom sudu pravde u Hagu tužbu protiv zemalja NATO zbog neovlašćene upotrebe sile u vazdušnim udarima koji su počeli 24. marta.
1999. - Lider Srpskog pokreta obnove Vuk Drašković smenjen sa mesta potpredsednika Vlade Jugoslavije zbog kritika na račun vlasti tokom ratnog stanja.
2001. - Prvi turista u svemiru, američki biznismen Denis Tito, platio 20 miliona dolara za putovanje na Međunarodnu svemirsku stanicu, na koje je otišao s ruskom posadom.

Ako netko nije znao:


Rođen Pitagora 28. travnja - Kvadrat nad hipotenuzom jednak je zbroju kvadrata nad katetama. Taj zakon jedan je od najpoznatijih matematičkih poučaka, a objasnio ga je slavni grčki matematičar i filozof Pitagora.
Iako su sačuvana dva Pitagorina životopisa, o životu tog velikog grčkog znanstvenika malo se zna. Gotovo svaki tekst o Pitagori navodi druge godine njegova rođenja i smrti. S datumima je još teže. Prema jednom izvoru rođen je 28. travnja 580. godine prije Krista na maloazijskom otoku Samosu. Mladost provodi na Polikratovu dvoru, pod čijom je vlašću došlo do blagostanja i procvata znanosti i umjetnosti na tom otoku.
Kasnije odlazi u Milet, putuje po Grčkoj i Egiptu da bi zatim u južnoj Italiji osnovao svoju filozofsko-znanstvenu školu koja živi poput sekte. Pored nadahnutih filozofskih i znanstvenih zamisli razvija i neke protudemokratske ideje, zbog čega je omražen u narodu, pa je prisiljen pobjeći u Metapont gdje oko 500. godine i umire.
Predmet proučavanja pitagorejaca su ponajprije astronomija, glazba i matematika. U središtu se svemira nalazi vatra (iz čega će kasnije izrasti prva, Aristarhova heliocentrična teorija - sunce je središte svemira), a materiju cijepaju na geometrijski oblikovane atome. U matematici su brojevi ono prvo i najvažnije.
Proučavanje svemira vodi ih do zaključka da u cijelom svemiru vlada red brojeva. Brojevi su nepromjenjivi, stalni, oni su počelo prirode. Pitagorejci su i u ljudskim osobinama vidjeli utjecaj brojeva. Otuda nastaje i mistika i simbolika brojeva, u kojoj kao savršen, na počasno mjesto, stavljaju broj 10. Prigodom akustičkih pokusa, Pitagora otkriva iznenađujući sklad brojeva koji skriva svijet zvukova i harmonije. Sav taj svijet dade se izraziti brojevima.
Unatoč mnogim praznovjericama koje sadrži pitagorizam, može se zaključiti da je Pitagora stvorio originalni filozofsko-znanstveni sustav zanimljiv i u doba današnjih znanstvenih spoznaja.
On je, osim toga, začetnik teorijske matematike, koja je do tada bila tek tehnička disciplina korisna u svakodnevnom životu, a njegovo sustavno proučavanje akustike začetak je eksperimentalne fizike

.