Na današnji dan - 18. april

Na današnji dan - 18. april
beta

1480. – Rođena Lukrecija Bordžija, kćerka pape Aleksandra VI i sestra tiranina Čezara Bordžije. Ovu fatalnu ženu, iza koje nije ostao nijedan autentičan portret, otac i brat udavali su više puta za uticajne muškarce, da bi ostvarili vlastite političke ambicije.

1518. – Bona Sforca (2. februar 1494 - 19. novembar 1557) krunisana je za kraljicu Poljske, udajom za poljskog kralja Zigizmunda I. Bila je patron renesansne kulture koja je u to doba cvetala u Poljskoj. Smatraju je i majkom moderne poljske kuhinje, koju je obogatila italijanskim povrćem.

1590. – Rođen Ahmed I, turski sultan. Na prestolu je nasledio oca Mehmeda III 1603. i vladao do smrti 1617. Bio je poznat po svojoj humanosti, što je i pokazao odbivši da ubije svog brata Mustafu, koji bi ga nasledio u slučaju njegove smrti. Bio je odličan jahač i poliglota. Za vreme njegove vladavine u Carstvu je počeo da se upotrebljava duvan. Danas je Ahmed I najpoznatiji po gradnji Plave džamije, jednog od dragulja islamske arhitekture. Dio Istanbula oko džamije danas se naziva Sultanahmet.

1823. – Prvi srpski državni pitomci pomenuti su u pismu Vuka Karadžića knezu Milošu Obrenoviću. U pismu je Karadžić savetovao kneza da se ´okani kupovine spahiluka u Vlaškoj´ i da u Petrogradsku banku pošalje 50.000 dukata za vaspitavanje srpskih mladića u inostranstvu. Knez to nije učinio, a prve srpske državne pitomce na školovanje u inostranstvu o trošku države počeo je da šalje njegov sin knez Mihailo Obrenović.

1867. – Turci su predali ključeve Beograda srpskom knezu Mihailu Obrenoviću, što je bio završni čin u dugom procesu političkog oslobađanja Srbije od Otomanskog carstva. U prisustvu srpskih i turskih izaslanika pročitan je carski ferman na srpskom i turskom jeziku, na bedem je podignuta srpska zastava i ispaljena su salva iz 21 topa, a poslednji turski zapovednik Riza paša predao je ključeve knezu Mihailu, koji je potom na konju trijumfalno ušao u Kalemegdansku tvrđavu. U toku ceremonije, kapetan Svetozar Garašanin zamenio je turske stražare na tvrđavi srpskim vojnicima.

1874. – U poznatoj porodici Mažuranića rođena Ivana Brlić-Mažuranić. Udajom za Vatroslava Brlića, političara i advokata u Slavonskom Brodu, ulazi u još jednu poznatu porodicu hrvatskog društva. Okružena bogatim bibliotekama u jednoj i drugoj kući, sticala je bogato znanje, učila jezike i živela intenzivnim, bogatim unutrašnjim životom. Cenjena od kritike, ušla je u hrvatsku književnost kao najbolji pisac za decu. Njenim najuspelijim delom smatra se zbirka pripovedaka Priče iz davnine (1916), zbog koje je ubrzo stekla naslov ´hrvatskog Andersena´. Dva puta (1931, 1938) je predlagana za Nobelovu nagradu. Umrla je u Zagrebu 21. septembra 1938.

1906. – San Francisko je pogodio razorni zemljotres, u kojem je uništen gotovo čitav grad. U jednom od najrazornijih zemljotresa svih vremena, jačine 7,8 stepeni Rihterove skale, prema zvaničnim podacima poginulo je 700 ljudi, a 225.000 ih je ostalo bez krova nad glavom.

1944. – U Marselju je prilikom demontiranja paklene mašine poginuo Dimitrije Koturović-Kot, španski borac i jedan od rukovodilaca Pokreta otpora u Francuskoj. Rođen je u Ubu, 1910. godine. Posle pada Španske republike bio je u logoru, a zatim je u Francuskoj učestvovao u organizovanju Pokreta otpora. U spomen na Dimitrija Koturovića-Kota građani Marselja su jednoj marseljskoj ulici dali njegovo ime.

1954. – Gamal Abdel Naser preuzeo je vlast u Egiptu. Naser (15. januar 1918-28. septembar 1970), drugi predsednik Egipta, smatra se jednim od najvažnijih arapskih vođa u istoriji. Bio je glavni nosilac arapskog nacionalizma tokom pedesetih i šezdesetih godina 20. veka.

1955. – Umro Albert Ajnštajn, jedan od najblistavijih umova našeg veka, fizičar, matematičar i kosmolog. Ajnštajn je rođen u Ulmu, 1879. godine. Matematiku i fiziku studirao je u Cirihu, na Visokoj tehničkoj školi. Bio je profesor univerziteta u Cirihu i Berlinu. Od 1933. godine, kada je na vlast u Nemačkoj došao Hitler, živeo je u SAD. Ajnštajnova učenja, naročito teorija relativiteta, predstavljaju epohalna naučna otkrića koja su izmenila predstavu o svetu i vasioni i postavila temelje mnogim novim naukama. Za radove na polju kvantne teorije, Ajnštajn je dobio Nobelovu nagradu za fiziku, 1921. godine.

1956. – Raspušten je Informacioni biro komunističkih i radničkih partija. Informbiro je osnovan 1947. godine u Poljskoj. Njegovo prvobitno sedište bilo je u Beogradu, a posle osude KPJ premešteno je u Bukurešt. Informbiro je bio instrument za podređivanje partija i pokreta tzv. rukovodećem centru.

1980. – Proglašena Republika Zimbabve (ranije Rodezija). Zimbabve, država smeštena na jugu afričkog kontinenta, graniči sa Južnom Afrikom na jugu, Bocvanom na zapadu, Zambijom na severu i Mozambikom na istoku.

2003. – Umro Edgar Kod, britanski informatičar, koji je dao značajan doprinos teoriji relacionih baza podataka.

.