Na današnji dan - 30. mart

Na današnji dan - 30. mart
rts


1135. - U Kordobi u Španiji rođen je Mojsije Majmond, najznačajniji jevrejski filozof srednjeg veka i jedan od najpoznatijih lekara svoga doba.

1746. - Rođen je španski slikar Fransisko de Goja. Kao dvorski slikar od 1786. naslikao je čuvene portrete članova kraljevske porodice, dvorana i uglednih ličnosti.

1814. - Britanci i njihovi saveznici u ratu protiv Napoleona Bonaparte trijumfalno su ušli u Pariz.


1842. - Američki lekar Kraford Long prvi put je upotrebio etar kao anestetik prilikom hirurške intervencije u bolnici u gradu Džeferson u Virdžiniji.

1853. - Rođen je holandski slikar Vinsent van Gog, jedan od najvećih umetnika 20. veka, čije je delo presudno uticalo na stvaranje novog likovnog izraza u evropskom slikarstvu. Slavu je stekao posthumno. Neshvaćen i nepriznat za života, u dubokoj depresiji izvršio je samoubistvo 29. jula 1890. godine.

1856. - U Parizu je mirovnim ugovorom okončan Krimski rat vođen od 1853. između Rusije i Otomanskog carstva.

1863. - Princ Vilijam, mlađi sin danskog kralja Kristijana IX, postao je kralj Grčke pod imenom Džordž I.

1867. - Senatu SAD podnesen je ugovor o kupovini Aljaske od Rusije. Teritorija od milion i po kvadratnih kilometara kupljena je potom za 7,2 miliona dolara, oko dva centa po jutru zemlje. Aljaska je 1912. godine zvanično proglašena za teritoriju SAD, a 1959. godine postala je 49. američka država.

1894. - Rođen je ruski konstruktor aviona Sergej Iljušin, koji je tokom tri decenije konstruisao više od 50 tipova aviona. Posebno je poznat po oklopnom jurišnom avionu „Il-2” za potrebe sovjetskog ratnog vazduhoplovstva u Drugom svetskom ratu.

1912. - Ugovorom u Fesu između Francuske i marokanskog sultana, Maroko je kao protektorat priključen francuskim kolonijalnim posedima.

1945. - Sovjetska armija je u Drugom svetskom ratu zauzela poljsku baltičku luku Dancig.

1950. - Umro je francuski političar i državnik Leon Blum, vođa Socijalističke stranke od osnivanja 1920, prvi socijalista premijer Francuske.

1967. - NATO je zatvorio vojne štabove u Francuskoj, nakon što je predsednik Šarl de Gol odlučio da povuče zemlju iz tog zapadnog vojnog saveza.

1972. - Velika Britanija je stavila Severnu Irsku pod direktnu britansku upravu. Suspendovan je severnoirski parlament i vlada Unionističke stranke Brajana Foknera.

1973. - Povlačenjem poslednjih američkih trupa i oslobađanjem zarobljenika formalno je završeno vojno angažovanje SAD u Vijetnamu.

1979. - Iranci su na dvodnevnom referendumu ubedljivom većinom izglasali uspostavljanje Islamske republike.

1981. - U Vašingtonu je izvršen neuspeo atentat na predsednika SAD Ronalda Regana.

1986. - Umro je američki filmski glumac Džejms Kegni, koji se proslavio ulogama u kriminalističkim filmovima.

1990. - Parlament Estonije proglasio je SSSR okupatorskom silom i zatražio punu nezavisnost.

1993. - Vlada u Skoplju je odbacila naziv „Bivša Jugoslovenska Republika Makedonija”, koji su predložili međunarodni posrednici radi priznavanja novostvorene države i njenog prijema u UN.

1997. - U bombaškom napadu tokom mitinga u glavnom gradu Kambodže Pnom Penu ubijeno je 10 i ranjeno više od 100 ljudi, uključujući vodeće kambodžanske opozicione političare.