Na današnji dan - 9. JANUAR

Naslov: Na današnji dan - 9. JANUAR Sre 09 Jan 2008, 09:32

Na današnji dan - 9. JANUAR
RTS

1792 - Mirom u Jašiju, kojim je okončan rusko-turski rat započet u avgustu 1787, Rusija proširila svoju granicu do Dnjestra.

1793 - Francuz Žan Pjer Blanšar izveo prvi
let balonom iznad severnoameričkog kontinenta.

1804 - Ispred manastira Moravica Turci ubili srpskog arhimandrita Georgija Đorđevića Hadži-Đeru, narodnog prvaka u rudničkom kraju. Šest dana potom počela je 'seča knezova', što je ubrzalo izbijanje Prvog srpskog ustanka.

1856 - Rođen srpski kompozitor i muzički pedagog
Stevan Stojanović Mokranjac, član Srpske kraljevske akademije, horovođa Beogradskog pevačkog društva, jedan je od osnivača prve
'Srpske muzičke škole' [1899] [Muzička škola 'Mokranjac'].

1873 - Umro Šarl Luj Napoleon III, nećak Napoleona Bonaparte, predsednik Francuske od 1848. do 1852, car do 1870.

1878 - U srpsko-turskom ratu srpska vojska je ušla u Niš, a Turci su narednog dana predali tvrđavu i varoš, čime je okončana turska
uprava u tom gradu.

1878 - Umro italijanski kralj Vitorio Emanuele II, prvi vladar ujedinjene Italije, popularni 'padre della patria', koji je po
dolasku na presto 1861. inaugurisao parlamentarnu monarhiju.

1908 - Rođena francuska književnica Simon de Bovoar, životna saputnica filozofa Žan-Pol Sartra, autor romana, pozorišnih komada i filozofskih eseja.

1913 - Rođen američki državnik Ričard Nikson,
jedini šef države u istoriji SAD koji je podneo ostavku pod pretnjom smenjenjivanja postupkom impičmenta.

1922 - Rođen gvinejski državnik i pisac Ahmed Seku Ture, prvi predsednik posle sticanja nezavisnosti Gvineje 1958.

1942 - U Petrovgradu [Zrenjanin], Kikindi i drugim mestima u Banatu, Nemci su u Drugom svetskom ratu streljali 150 komunista i simpatizera partizana. Istog dana mađarske okupacione vlasti su počele masovno
hapšenje i ubijanje Srba s druge strane reke Tise. U Đurđevu kod Žablja, Šajkašu i Gospođincima streljano je 60 Srba.

1945 - Počelo iskrcavanje američkih trupa u Drugom svetskom ratu na najveće filipinsko ostrvo Luzon. Borbe su okončane 15. avgusta
kapitulacijom japanskih snaga.

1953 - Potonuo južnokorejski putnički feribot. Život je izgubilo 349 ljudi.

1978 - U Iranu počela islamska revolucija u kojoj je godinu dana kasnije zbačen s vlasti šah Reza Pahlavi.

1992 - Reagujući na odluku bosanskih Muslimana i Hrvata da zatraže priznanje suverene Bosne i Hercegovine od Evropske zajednice, Srbi su
proglasili Republiku srpskog naroda u BiH i saopštili da je ta republika federalna jedinica Jugoslavije.

1996 - Čečenski pobunjenici zauzeli bolnicu i najmanje 2000 talaca u dagestanskom gradu Kizliar. Pobunjenici su tražili da se prekine
rat u njihovoj državi.

1996 - Obustavljen vazdušni humanitarni most za Sarajevo, najveći vazdušni most u istoriji vazduhoplovstva posle sovjetske blokade
Berlina [1948].

1999 - Prilikom hapšenja pripadnici Sfora ubili bosanskog Srbina Dragana Gagovića [39], optuženog pred Međunarodnim sudom u Hagu za
ratne zločine počinjene u Bosanskom ratu [1992-95].

2002 - SAD ukinule sankcije na prodaju oružja SR
Jugoslaviji uvedene 1996.

2002 - Američka vlada pokrenula istragu o stečaju multinacionalne elektrodistributerske kompanije 'Enron', najvećem bankrotstvu u
američkoj istoriji.

2003 - U izveštaju Savetu bezbednosti inspektori za oružje, Hans Bliks i Mohamed el Baradej naveli da do tada nisu otkrili ni jedan dokaz da Irak poseduje ili da razvija hemijsko, biološko ili nuklearno oružje.

2004 - Turska potpisala protokol kojim se ukida smrtna kaznačak i u slučaju rata, što predstavlja početni korak u pravcu otpočinjanja pregovora o ulasku u EU.

2005 - Palestinci izabrali Mahmuda Abasa za naslednika njihovog dugogodišnjeg lidera Jasera Arafata.

2005 - Sudanska islamistička vlada i pobunjenici sa juga zemlje potpisali su mirovni sporazum, kojim je završen najduži građanski rat u Africi, koji je trajao punih 21 godinu.

2007 - Japan zvanično formirao ministarstvo odbrane, prvi put posle Drugog svetskg rata.

2007 - Umro je Ivao Takamoto, animator koji je stvorio likove zacrtane filmove Skubi-Du, 'Porodica Kremenko' i 'The Jetsons'. Tokom karijere, duge više od šest decenija sarađivao je i na nekim od najpoznatijih dugometražnih i televizijskih crtanih ostvarenja za kompaniju Duizni i tim Hana-Barbera.

Gost

Rođena Simone de Beauvoir

9. siječnja - Simone de Beauvoir, feministička ikona i sudionica važnih intelektualnih bitaka 20. stoljeća, rođena je na današnji dan 1908. godine. Iako je ta književnica i dobitnica Gouncourtove nagrade umrla prije više od 20 godina (14. travnja 1986. u Parizu), i dalje predstavlja model oslobođene žene.

Ime Simone de Beauvoir snažno je vezano uz ime njezina životnog partnera, filozofa i književnika Jeana-Paula Sartrea s kojim je više od pola stoljeća dijelila i politički i intelektualni angažman, ali autorica knjige "Drugi spol" obilježila je brojne generacije žena svojim odbacivanjem konvencija i svojim analizama ženskog pitanja.

Rođena u Parizu, u građanskoj obitelji koja je proživjela financijske teškoće, De Beauvoir kao adolescentica upoznaje ograničenja i osrednjost svoje sredine. Bila je sjajna učenica i upisala je studij filozofije u Parizu gdje je upoznala Sartrea i cijelu generaciju intelektualaca. U 21. godini De Beauvoir je najmlađa diplomantica i predaje filozofiju te objavljuje svoj prvi roman 1943. godine "L' Invitee". Iako u vezi sa Sartreom, održava i druge prolazne veze i upušta se u homoseksualni odnos s nekoliko svojih učenica, zbog čega joj je zabranjen rad u obrazovnom procesu.

U politici je De Beauvoir vjerno slijedila Sartreove ideje, pa i poslijeratna zastranjenja, ali feminizam je njezin domaći teren. Godine 1949. objavljuje "Drugi spol", knjigu čiji su dijelovi posvećeni seksualnosti i lezbijskim vezama skandalizirali javnost i potaknuli burne rasprave. Knjiga je poslije prevedena na 40 jezika.

De Beauvoir je ponajprije željela biti pisac i nagrađena je Goncourtovom nagradom 1951. za svoj roman "Mandarini" i otad je svrstavaju među najčitanije francuske autore. U autobiografskoj knjizi "Uspomene dobro odgojene djevojke" (1958.) opisuje predrasude sredine iz koje je potekla i napore da se iz tog miljea otrgne.

Postala je središnjom figurom intelektualnog života što je iskoristila za osudu mučenja žena tijekom alžirskog rata za neovisnost te za obranu prava na pobačaj koji je bio zabranjen 70-ih godina. Nakon smrti, 14. travnja 1986., šest godina poslije Sartreove smrti, pojedina djela De Beauvoir bacila su novo svjetlo na zajednički život, a poglavito na odnos De Beauvoir s američkim piscem Nelsonom Algrenom, koji je vjerojatno bio ljubav njezina života. Prema procjenama nekih kritičara, danas, 21 godinu poslije njezine smrti, književni opus Simone de Beauvoir življi je i otporniji na zaborav od njezina daleko slavljenijeg partnera, Sartrea. U povodu 100. godišnjice rođenja objavljeno je šest knjiga o književnici De Beauvoir, a tiskane su nove naklade nekih njezinih djela.

Gost

Rođen Karel Čapek

Na današnji dan - 9. JANUAR Skarel-capek

9. siječnja - Karel Čapek, češki književnik, tvorac moderne znanstveno-fantastične književnosti i uvoditelj riječi robot u današnji život, rođen je na današnji dan 1890. u Malim Svatonjovicama. Umro je 25. prosinca 1938. u Pragu.

Školovao se u Brnu, Pragu, Berlinu i Parizu. Bio je doktor filozofije, novinar i pisac. Najznačajniji je prozaik izmedu dvaju svjetskih ratova i najpoznatiji češki pisac izvan granica Češke. Prve književne radove pisao je i objavljivao zajedno s bratom Josefom. Samostalno je pisao priče, romane, drame, putopise, eseje, kozerije i feljtone.

Svjetsku slavu postigao je dramom "R. U. R." (Rossums Universal Robots, 1920.) kojom je uveo riječ robot i započeo niz utopističkih djela posvećenih problemu opasnosti od naglog razvitka tehničke civilizacije: "Tvornica Apsolutnoga", "Krakatit" i "Rat daždevnjaka". Tim se djelima nametnuo kao tvorac moderne znanstveno-fantastične književnosti.

Bajke je počeo pisati za vrijeme Prvoga svjetskog rata, crpeći građu za njih iz narodnih predaja svoga rodnog kraja. Napisao je jedanaest priča kojima se svrstao u osnivače moderne bajke. Za djecu je još napisao i knjigu "Dašenjka ili Život šteneta", a s bratom Josefom dvije knjige: "Pripovijetke o psiću i mačkici" i "Dobro se svršilo ili debeli djedica, razbojnici i detektiv". Poznato mu je djelo "Poštarska bajka" za djecu.

Gost

Citat :: 1913 - Rođen američki državnik Ričard Nikson,
jedini šef države u istoriji SAD koji je podneo ostavku pod pretnjom smenjenjivanja postupkom impičmenta

Rođen Richard Nixon

Na današnji dan - 9. JANUAR RichardNixonFarewell

9. siječnja - Richard Milhous Nixon, američki predsjednik, rođen je u 9. siječnja 1913. u Kaliforniji (Yorba Linda). Umro je 22. travnja 1994. u New Yorku.

Nixon je bio 36. (1953.-1961.) potpredsjednik i 37.(1969.-1974.) predsjednik Sjedinjenih Američkih Država. Poznat je kao jedini čovjek kojem je pošlo za rukom dva puta biti izabran za potpredsjednika i dva puta za predsjednika; bio je 5. predsjednik američke Republikanske stranke koji je obnašao dužnost dva mandata.

Najviše se ipak pamti po tome sto je bio prvi i dosad jedini predsjednik SAD-a koji je odstupio s dužnosti. Njegova ostavka bila je posljedica afere "Watergate".

Gost

Spomendan pripojenja Međimurja Hrvatskoj

9. siječnja - Na današnji dan obilježava se spomendan pripojenja Međimurja Hrvatskoj, u sjećanje na povijesni dan donošenja Rezolucije o odcjepljenju Međimurja od mađarske države, davne 1919. godine.

Tog dana na današnjem Franjevačkom trgu u Čakovcu održana je Narodna skupština. Okupilo se više od 10 tisuća ljudi i donesena je Rezolucija o odcjepljenju Međimurja od mađarske države.

Vojni pohod za oslobođenje Međimurja od Mađara i pripojenje matici zemlji organizirao je dr. Ivan Novak. Dan donošenja rezolucije o odcjepljenju Međimurja od mađarske države ocjenjuje velikim povijesnim događajem za Međimurje i Hrvatsku.

Prijatelj foruma Broj poruka : 10774 Datum upisa : 03.11.2006