Na današnji dan - 6. avgust

Na današnji dan - 6. avgust
rts


1637. - Umro je engleski pisac i glumac Ben Džonson. Pisao je poeme, tregedije na klasične teme, lirske i mitološke maskerate.

1660. - Umro je španski slikar Dijego Rodriges de Silva i Velaskes, jedan od najvećih u istoriji slikarstva, dvorski slikar španskog kralja Felipea IV.

1796. - Na Cetinju je Skupština crnogorskih starešina izglasala „Stegu”, prvi pisani zakonski akt u Crnoj Gori, kojim je izražen opštecrnogorski karakter oslobodilačke borbe protiv Turaka. Uskoro je formiran i centralni organ vlasti - Praviteljstvo suda crnogorskog i brdskog i izglasan prvi crnogorski zakon koji, zajedno sa „Stegom”, čini političku platformu za stvaranje crnogorske države.


1807. - Dositej Obradović je u Prvom srpskom ustanku iz Zemuna došao u Beograd posle putovanja u Beč, Pariz, London i Rusiju. Mnogo Beograđana sišlo je na pristanište, a gradski topovi objavili su dolazak Dositeja, koji je ubrzo otpočeo veliki prosvetiteljski posao u oslobođenoj Srbiji.

1809. - Rođen je engleski pisac Alfred Tenison, majstor forme, koji je pisao neobično melodične stihove.

1825. - Oblast Gornjeg Perua je, posle bezmalo tri veka španske kolonijalne vladavine, proglašena nezavisnom državom i prema oslobodiocu Simonu Bolivaru nazvana Bolivija.

1860. - Rođen je srpski političar i filolog Ljubomir Stojanović, sekretar Srpske kraljevske akademije, koji je 1921. s Jašom Prodanovićem osnovao Republikansku stranku i bio njen prvi predsednik. Prethodno je kao pripadnik Samostalne demokratske stranke više puta bio ministar prosvete i jednom premijer.

1881. - Rođen je engleski mikrobiolog Aleksander Fleming, koji je 1928. iz gljive Penicilium notatum izolovao prvi antibiotik penicilin. Otkriće nije korišćeno do Drugog svetskog rata, kad su ga britanski fiziolog i biohemičar Ernst Čejn i australijski lekar Hauard Flori primenili u lečenju infekcija. Fleming je 1945. s njima podelio Nobelovu nagradu za medicinu.

1890. - U njujorškom zatvoru „Oburn” ubica Vilijam Kemler prvi je u svetu pogubljen na električnoj stolici.

1914. - U Prvom svetskom ratu Austrougarska je objavila rat Rusiji, a Srbija Nemačkoj.

1917. - Rođen je američki filmski glumac Robert Čarls Daran Mičam, koji se pedesetih godina 20. veka proslavio ulogama nonšalantnih junaka izrazite personalnosti.

1918. - Nemačka ofanziva na Marni, poslednji veliki napad Nemaca u Prvom svetskom ratu, okončana je neuspehom, a iz stroja je izbačeno najmanje 100.000 nemačkih vojnika.

1928. - Rođen je američki slikar, novinar, filmski režiser i producent Endrju Vorhola, poznat kao Endi Vorhol, jedan od najznačajnijih predstavnika pop-art slikarstva.

1940. - Estonija je ušla u sastav SSSR pod nazivom Estonska Sovjetska Socijalistička Republika.

1945. - Američki bombarder B-29 je u Drugom svetskom ratu, na osnovu naredbe predsednika SAD Harija Trumana, bacio uranijumsku atomsku bombu na japanski grad Hirošimu, čime je počinjen najveći pojedinačni ratni zločin u istoriji čovečanstva. To je učinjeno bez jakog vojnog razloga, jer je Japan praktično već bio na kolenima. Bomba je pretvorila u pepeo 13 kvadratnih kilometara, Hirošima je potpuno uništena, a poginulo je najmanje 117.000 ljudi. Posledice dejstva atomske bombe osećaju se decenijama posle eksplozije. Tri dana kasnije druga američka [plutonijumska] atomska bomba bačena je na Nagasaki.

1962. - Jamajka je stekla nezavisnost posle 300 godina britanske vladavine.

1973. - Umro je kubanski diktator Fulhensio Batista i Saldivar, koji je vladao Kubom od 1952. do 1959, kad je zbačen u revoluciji pod vođstvom Fidela Kastra.

1990. - Savet bezbednosti UN jednoglasno je izglasao rezoluciju o zabrani trgovine sa Irakom posle invazije iračkih trupa na Kuvajt.

1996. - Američki naučnici su saopštili da su pronašli dokaz da je na Marsu davno postojao život, na osnovu ispitivanja ostataka meteora pronađenog na Antarktiku.

Bačena atomska bomba na Hirošimu
6. kolovoza - Na današnji dan 1945. godine na Hirošimu je bačena prva atomska bomba u ljudskoj povijesti. Bomba je odnijela više od 200 tisuća života, a za sobom ostavila oko 100 tisuća ranjenika i smrtonosnu radijaciju. Tri dana poslije bačena je i druga atomska bomba na Nagasaki.

Tim je događajima i završio Drugi svjetski rat. Pokušaji stvaranja nuklearnog oružja službeno su započeli u SAD-u potkraj 1941. godine pod šifrom Projekt Manhattan. Kada je 7. svibnja 1945. kapitulirao Hitlerov Reich, Japan je preostao kao još jedini vojno opravdani nuklearni cilj. Atomska bomba postala je stvarnost 16. srpnja 1945. kada je obavljena prva pokusna eksplozija na pustinjskome poligonu 300 kilometara od Los Alamosa.

Američki predsjednik Harry Truman, koji je naslijedio preminulog predsjednika Roosevelta, susreo se sljedeći dan u Potsdamu sa Staljinom i Churchillom, ustrajavajući na bezuvjetnoj kapitulaciji Japana. Japanski premijer Suzuki potsdamski je sporazum o bezuvjetnoj kapitulaciji odbio kao neprihvatljiv. U SAD-u nije bilo jedinstvenog stajališta o cilju atomskog napada. General Marshall predlagao je vojni cilj, dok je vojno povjerenstvo, u kojemu su većinu činili civili, zahtijevalo da se atomska bomba baci što prije, nenajavljeno, a da se za cilj izabere neko od većih japanskih industrijskih središta. Atomskom napadu najžešće su se protivili brojni znanstvenici.
Nakon što je predsjednik Truman izdao naređenje za napad, s otoka Tinian 6. kolovoza poletio je američki bombarder B 29, nazvan Enola Gay, s atomskom bombom zvanom Little Boy. U 8.15 sati bačena je bomba koja je 45 sekundi kasnije eksplodirala nad Hirošimom. Atomskoj bombi dalo je tada potporu oko 85 posto Amerikanaca, a Truman je atomski napad opravdao govoreći o više od milijun američkih vojnika koji bi inače pali u ofenzivi na Japan.
Činjenica je da je s atomskim eksplozijama nad Hirošimom i Nagasakijem okončan II. svjetski rat, ali da su atomske gljive bile i prvo znamenje novog svjetskog hladnog rata.