Na današnji dan - 4. jul

Na današnji dan - 4. jul
rts




1631. - U Parizu je počela da radi prva u svetu agencija za zapošljavanje.

1753. - Rođen je francuski pronalazač Žan Pjer Fransoa Blanšar, koji je 1785. s Džonom Džefrisom prvi preleteo Lamanš balonom.

1776. - Kongres predstavnika 13 američkih kolonija pobunjenih protiv Velike Britanije je potpisao „Deklaraciju nezavisnosti”, u kojoj su izložene demokratske težnje nove nacije, i proglasio nezavisnost SAD. SAD su nezavisnost izvojevale 1781. pobedom nad britanskom kolonijalnom vojskom.


1798. - Napoleon Bonaparta je u pohodu na Egipat, tada tursku provinciju, zauzeo Aleksandriju.

1804. - Rođen je američki pisac Natanijel Hotorn, jedan od prvih značajnijih američkih romansijera. Pisao je u pesimističnom maniru, pri čemu su ga zaokupljale teme greha, prestupa i oholosti. Dela: romani „Skarletno slovo”, „Kuća sa sedam zabata”, „Blajdelska romansa”, „Mermerni faun”, pripovetke „Dvaput ispričane priče”, „Živopisne priče za decu”.

1807. - Rođen je italijanski revolucionar Đuzepe Garibaldi, vođa oslobodilačkog pokreta za ujedinjenje Italije. Izveo je 1860. legendarni pohod na Siciliju i sa hiljadu „crvenokošuljaša” oslobodio to ostrvo, a 7. septembra 1860. trijumfalno ušao u Napulj.

1826. - Umro je američki državnik Tomas Džeferson, osnivač Demokratske stranke, predsednik SAD od 1801. do 1809.

1831. - Umro je američki državnik Džejms Monro, predsednik SAD od 1817. do 1825, jedan od najaktivnijih političara u američkoj istoriji.

1848. - Objavljen je „Komunistički manifest” Karla Marksa i Fridriha Engelsa.

1848. - Umro je francuski pisac i diplomata Fransoa Rene Šatobrijan, sjajan stilista koji je snažno uticao na francusku književnost. Dela: „Duh hrišćanstva” [čiji su deo kratki romani „Atala” i „Rene”], poema u prozi „Mučenici”, „Put iz Pariza u Jerusalim”, „Uspomene s onu stranu groba”, politički spisi „Istorijski, politički i etički eseji o prošlim i sadašnjim revolucijama razmatranim u odnosu na Francusku revoluciju”, „O Bonaparti i Burbonima”.

1900. - Rođen je američki muzičar afričkog porekla Luis „Sačmo” Armstrong, najveći trubač u istoriji džeza.

1903. - Pušten je u rad prvi pacifički telegrafski kabl, postavljen na dno okeana između San Franciska i Manile.

1910. - Umro je italijanski astronom Đovani Virđinio Skjapareli, direktor Milanske opservatorije, koji je otkrio „kanale” na Marsu i asteroid Hesperiju.

1927. - Rođena je italijanska filmska glumica Đina Lolobriđida, prva velika zvezda italijanske kinematografije posle Drugog svetskog rata. Filmovi: „Fanfan Lala”, „Lepotice noći”, „Hleb, ljubav i mašta”, „Trapez”, „Solomon i kraljica od Sabe”, „Carska Venera”, „Ana iz Bruklina”, „Provincijalka”.

1933. - SSSR je s Čehoslovačkom i Jugoslavijom potpisao „Konvenciju o definiciji agresora”, koja je trebalo da omogući efikasnije otkrivanje agresorskih postupaka radi preuzimanja mera posredstvom Društva naroda. To je bio prvi sporazum Jugoslavije i SSSR.

1934. - Umrla je poljska naučnica Marija Kiri, dobitnica dve Nobelove nagrade. Sa suprugom Pjerom Kirijem iz rude urana izdvojila je nove elemente radijum i polonijum. Prva je žena koja je stekla akademsku titulu pariske Akademije medicine i postala šef katedre za fiziku na Sorboni. Bila je osnivač i direktor Instituta za radijum u Parizu. S Pjerom je 1903. podelila Nobelovu nagradu za fiziku, a 1911. sama dobila Nobelovu nagradu za hemiju. Posle Pjerove smrti 1906. je otkrila radioaktivnost torijuma. U čast bračnog para Kiri, jedna merna jedinica u fizici dobila je naziv „kiri”.

1941. - Politbiro Centralnog komiteta Komunističke partije Jugoslavije doneo je u Drugom svetskom ratu u Beogradu odluku o oružanom otporu protiv nemačkih okupatora.

1946. - Filipini su stekli nezavisnost, posle 47 godina pod upravom SAD.

1972. - Severna i Južna Koreja ugovorom su se odrekle upotrebe sile u rešavanju sporova i u načelu se složile da rade na ponovnom ujedinjenju Koreje mirnim putem, bez mešanja spolja.

1976. - Izraelski komandosi su upali na aerodrom Entebe u Ugandi i oslobodili 102 taoca iz francuskog putničkog aviona koji su oteli palestinski teroristi.

1994. - Predsednik Francuske Fransoa Miteran je kao prvi strani državnik govorio u parlamentu Južne Afrike formiranom posle ukidanja režima aparthejda.

1997. - Američko vasionsko samohodno vozilo „Patfajnder” spušteno je na Mars.

2003. - U napadu dvojice islamskih terorista-samoubica na vernike u vreme molitve u jednoj šiitskoj džamiji u Keti na jugoistoku Pakistana ubijeno je 47 ljudi.

.