Na današnji dan - 12. jun

Na današnji dan - 12. jun
rts




1683. - Više od 250.000 turskih vojnika počelo je drugu opsadu Beča, ali su posle dva meseca otomanskih napada snage poljskog kralja i vojskovođe Jana III Sobjeskog razbile Turke, što je sprečilo njihovo dalje širenje u Evropi.

1759. - Umro je engleski pisac Vilijam Kolins, jedan od najznačajnijih engleskih lirskih pesnika 18. veka. Upadljivo je ispoljavao romantičarsko interesovanje za tajanstveno, legendarno i fantastično i izvesno demokratsko osećanje. Dela: ode „Veče”, „Škotske praznoverice”, „Sloboda”.


1849. - Bombardovanjem iz topova, Mađari su do temelja uništili Novi Sad, u kojem je u požarima izgorelo oko 2.000 kuća, a u gradu je posle napada, od 20.000 stanovnika, ostalo 6.000 ljudi. Napad je usledio pošto je hrvatski ban Josip Jelačić, gušeći Mađarsku revoluciju za račun Beča, umarširao u Novi Sad i napao Mađare na Petrovaradinskoj tvrđavi.

1897. - Rođen je engleski državnik Entoni Idn, britanski premijer od 1955. do 1957. Od 1935. do 1938. bio je ministar inostranih poslova i 1936. je zastupao „politiku nemešanja” u Španski građanski rat, ali je podneo ostavku kad je premijer Nevil Čembrlen potpisao Minhenski sporazum kojim je Čehoslovačka predata na milost i nemilost nacističkoj Nemačkoj. Posle Čerčilovog povlačenja u aprilu 1955. postao je premijer, ali je podneo ostavku u januaru 1957. zbog neuspele britansko-francusko-izraelske agresije na Egipat.

1898. - Filipinski general Emilio Aginaldo je tokom američko-španskog rata, uz podršku SAD, proglasio nezavisnost Filipina. Amerikanci su ga potom izigrali, okupiravši Filipine i slomivši 1899. otpor filipinskih nacionalista, a taj pacifički arhipelag je tek 1946. stekao formalnu nezavisnost.

1917. - Zbog progermanske politike u Prvom svetskom ratu, grčki kralj Konstantin I prinuđen je da abdicira u korist starijeg sina Aleksandra, posle čije je smrti 1920. ponovo postao kralj. S prestola je definitivno sišao 1922. zbog poraza Grčke u ratu s Turskom i nasledio ga je mlađi sin Đorđe II.

1929. - Rođena je nemačka Jevrejka Ana Frank, čiji je dnevnik postao simbol stradanja Jevreja u Drugom svetskom ratu u kojem su Nemci planski istrebljivali taj narod u Nemačkoj i svim okupiranim zemljama Evrope. Ubijena je u martu 1945. u nacističkom logoru Bergen-Belzen i od njene porodice rat je preživeo jedino Anin otac. Posle Drugog svetskog rata pronađen je i 1947. objavljen njen potresni dnevnik pisan tokom dve godine u skrovištu.

1936. - Na Malom Kalemegdanu u Beogradu osnovan je zoološki vrt, u kojem je do 1941. sakupljeno oko 1.200 životinja. U nemačkom bombardovanju Beograda u Drugom svetskom ratu one su podelile sudbinu ljudi - 6. aprila 1941. mnoge su raznete avionskim bombama.

1964. - Nelson Mandela, Volter Sisulu i još šest vođa Afričkog nacionalnog kongresa, crnačkog oslobodilačkog pokreta protiv rasističkog režima u Južnoj Africi, osuđeno je na doživotnu robiju. U procesu ukidanja rasne diskriminacije, većina je oslobođena posle bezmalo tri decenije, uključujući Mandelu, koji je potom postao prvi crni predsednik Južne Afrike.

.